Przedsiębiorco, ciąży Ci duży ZUS? Co miesiąc masz problem z zarobieniem na podatki i godne życie? Alicja Dylawerska – nasz ekspert wyjaśnia, czy program „Mały ZUS plus” jest dla Ciebie i pozwoli Ci odetchnąć.
Od 1 lutego 2020 r. wchodzą w życie dla przedsiębiorców zmiany dotyczące wysokości składek na ubezpieczenia społeczne oraz sposobu ustalania podstawy wymiaru tych składek, tzw. „mały ZUS plus”. Program ten uzależnia wysokość podstawy wymiaru składek od dochodów z działalności gospodarczej. „Mały ZUS plus” jest kontynuacją istniejącego od 1 stycznia 2019 roku programu „Mały ZUS”. Pierwotnie program nie cieszył się dużym zainteresowaniem, ponieważ ustalone warunki mogły być spełnione tylko przez nielicznych przedsiębiorców.
W artykule uzyskasz informacje na następujące tematy:
1. Ogólne warunki korzystania z programu „Mały ZUS plus”
2. Wyłączenia z programu „Mały ZUS plus”
3. Okres trwania prawa do korzystania z programu
4. Sposób ustalania podstawy wymiaru składki programu
5. Obowiązki formalne związane z korzystaniem z „Małego ZUS plus”
5a. Obowiązki związane z rejestracją do programu
5b. Obowiązki informacyjne związane z programem
Osoba prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych,
Przychód z tytułu działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym, jeśli działalność gospodarcza prowadzona była przez cały rok, nie może przekroczyć 120 000 zł lub indywidualnie ustalonego rocznego limitu przychodów dla osób, które rozpoczęły, zakończyły lub zawiesiły działalność w trakcie poprzedniego roku kalendarzowego.
Przykład 1
Pani Marta prowadzi działalność gospodarczą od 1 stycznia 2015 roku. r. Jej przychód z działalności gospodarczej w 2019 r. wyniósł 85 000 zł, nie przekroczyła limitu przychodu, który przy spełnieniu pozostałych warunków pozwoli jej korzystać z „małego ZUS plus” od lutego 2020 r.
Przykład 2
Pan Bartosz prowadzi działalność gospodarczą od 1 stycznia 2010 r. W 2019 roku osiągnął przychód z działalności gospodarczej w wysokości 55 000 zł. Nie przekroczył limitu przychodu i przy spełnieniu pozostałych warunków będzie mógł skorzystać z „małego ZUS plus” od lutego 2020 r. Pan Bartosz mógł również skorzystać z „małego ZUS” w styczniu 2020 r., tj. na dotychczasowych zasadach. W styczniu obowiązywał bowiem limit 67 500 zł (30-krotność minimalnego wynagrodzenia w 2019 r.)
Przykład 3
Pan Jan prowadzi działalność gospodarczą od 1 lipca 2019 r. W roku 2019 było 365 dni, Pan Jan prowadził działalność gospodarczą przez 184 dni w 2019 r. i osiągnął przychód w wysokości 60 000 zł. Limit przychodu, którego nie mógł przekroczyć z działalności gospodarczej w 2019 r. aby móc od 1 lutego skorzystać z „małego ZUS plus” wynosi :
(120 000zł : 365 dni)x 184 dni = 60 493,15 zł
Zatem jego przychody są niższe niż limit. Pan Jan może skorzystać z „małego ZUS plus” od 1 lutego 2020 roku.
Przykład 4
Pani Anna prowadzi działalność gospodarczą od 1 lipca 2016 roku. W 2019 roku opłacała zryczałtowany podatek w formie karty podatkowej oraz równocześnie opłacała podatek VAT. Sprzedaż podlegająca podatkowi VAT (bez kwoty tego podatku) wyniosła 80 000 zł. Pani Anna może skorzystać z „małego ZUS plus” od 1 lutego 2020 roku.
Poza ogólnymi warunkami, które należy spełniać, aby móc skorzystać z programu „mały ZUS plus” są również wyłączenia, które uniemożliwiają korzystania z tego programu nawet przy spełnieniu podstawowych warunków. Dotyczy to przedsiębiorców, którzy:
w poprzednim roku prowadzili działalność gospodarczą krócej niż 60 dni, a dokładniej które podlegali ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia działalności krócej niż 60 dni,
rozliczali się w formie karty podatkowej i byli zwolnieni ze sprzedaży od podatku VAT. Warunki te muszą wystąpić razem,
podlegali ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. jako wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej),
spełniają warunki do opłacania „preferencyjnych składek”, tj. składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia,
wykonują pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, dla którego w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywali jako pracownicy te same czynności jakie są wykonywane w ramach działalności gospodarczej,
korzystali z „małego ZUS plus” lub „małego ZUS” przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej. Co ważne Jako miesiąc kalendarzowy przyjmuje się każdy miesiąc, w którym podlegało się ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu co najmniej jeden dzień.
Przykład 5
Pani Mariola prowadzi działalność gospodarczą, ale podlegała do 30 listopada 2019 r. ubezpieczeniu społecznemu i zdrowotnemu rolników. Ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlegała w 2019 r. przez 31 dni tj. od 1 grudnia 2019 do dnia 31 grudnia 2019 roku. Pomimo tego, że działalność była prowadzona przez cały rok 2019, to nie będzie mogła skorzystać z „małego ZUS plus”, ponieważ nie podlegała przez co najmniej 60 dni ubezpieczeniu społecznemu i zdrowotnemu przedsiębiorców.
Przykład 6
Pan Marcin prowadzi działalność od 15 listopada 2019 roku. Ponieważ wykonywał działalność krócej niż 60 dni nie będzie mógł skorzystać z „małego ZUS plus”
Przykład 7
Pani Agnieszka była objęta ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym jako wspólnik spółki komandytowej do 31 sierpnia 2019 r. Od 1 września r. prowadzi działalność gospodarczą. Pani Agnieszka nie spełnia warunku do korzystania z „małego ZUS plus”. Jeśli w 2020 roku nadal będzie prowadziła działalność i nie będzie podlegała pod inne wyłączenia będzie mogła przystąpić do programu „mały ZUS plus”.
Przykład 8
Pan Tomasz prowadzi działalności gospodarczą od 1 grudnia 2010 roku. W 2019 roku opłacał zryczałtowany podatek w formie karty podatkowej oraz podlegał zwolnieniu z podatku VAT. Pan Tomasz nie może skorzystać z „małego ZUS plus” od 1 lutego 2020 roku.
Przykład 9
Pani Anita od 1 sierpnia 2018 r. opłaca składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Okres 24 miesięcy, w których ma opłacać te składki mija 31 lipca 2020 r. W 2019 roku osiągnęła przychód w wysokości 110 000 zł Zatem od 1 lutego 2020 roku nie może skorzystać z programu „mały ZUS plus”. Będzie mogła skorzystać z tego programu od 1 sierpnia 2020 r. jeśli spełni pozostałe warunki i nie podlega wyłączeniom.
Przykład 10
Pan Krzysztof prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. W 2019 roku osiągnął przychód w wysokości 100 000 zł. W ramach swojej działalności świadczy usługi również na rzecz byłego pracodawcy. Świadczone usługi na jego rzecz są w części tożsame z tymi jakie świadczył w ramach stosunku pracy. Z tego powodu nie będzie mógł skorzystać z „małego ZUS plus”.
Niższe składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy mogą opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Jako miesiąc kalendarzowy przyjmuje się każdy miesiąc, w którym podlegało się ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu przez co najmniej jeden dzień. Do okresu 36 miesięcy wlicza się również „mały ZUS” w 2019 roku i styczniu 2020 roku.
Dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, korzystających z „małego ZUS plus”, podstawa wymiaru składek uzależniona jest od dochodu z poprzedniego roku kalendarzowego oraz od dni prowadzenia działalności gospodarczej.
Podstawę wymiaru składek ustala się w trzech krokach:
Krok pierwszy
Przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym ustala się według wzoru:
PD=(X : Y) x 30
X- Roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym
Y- Liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolnicze działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym
PD- Przeciętny dochód z działalności gospodarczej
Otrzymany wynik podlega zaokrągleniu do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
Samo ustalenie dochodu ( wartość X ze wzoru) uzależnione jest od dochodu osiągniętego w poprzednim roku. I tak:
1. Przedsiębiorca, który rozliczał się z podatku na zasadach ogólnych (podatek według skali) albo podatku liniowego, to ustala wysokość dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku dochodowego od osób fizycznych. Co ważne, jeśli do kosztów uzyskania przychodu zaliczane były składki na własne ubezpieczenia społeczne oraz osób współpracujących, należy kwoty tych składek doliczyć do rocznego dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
2. W przypadku rozliczania podatku przez przedsiębiorcę w oparciu o przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i braku zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług, roczny dochód z działalności gospodarczej ustala się mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (którym jest wartość sprzedaży, podlegająca podatkowi VAT, bez kwoty tego podatku) przez współczynnik 0,5.
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
3. Przedsiębiorca, który w poprzednim roku kalendarzowym rozliczał się w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych, roczny dochód z działalności gospodarczej ustala mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) przez współczynnik 0,5.
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
Krok drugi
Przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym należy pomnożyć przez współczynnik 0,5.
PD x 0,5
PD- Przeciętny dochód z działalności gospodarczej
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
Krok trzeci
Otrzymany wynik należy porównać do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia w roku (w 2020 roku wynosi 780,00 zł) i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ( w 2020 wynosi 3136,20 zł) Podstawa wymiaru składek nie może być bowiem niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok.
30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku <
Podstawa wymiaru składek społecznych programu „mały ZUS plus” <
60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonego na dany rok.
Przykład 11
Pan Adam cały rok 2019 prowadził działalność oraz opłacał podatek na podstawie karty podatkowej, a równocześnie jego sprzedaż podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Sprzedaż podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT wyniosła 45 235,67 zł. (wartość netto). Roczny dochód Pana Adama z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej za 2019 rok wyniósł:
45235,67 zł x 0,5 = 22 617,835 po zaokrągleniu 22 617,84 zł
1. Przeciętny dochód w 2019 roku wyniósł
( 22617,84 zł : 365) x 30 = 1859,00 zł
2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne:
1859,00 zł x 0,5 = 929,50 zł
3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Pana Adama za 2019 rok jest wyższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia w roku 2020, które wynosi 780,00 zł oraz niższa niż kwota 3136,20 zł, która stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w 2020 roku.
Pan Adam będzie opłacał składki od podstawy 929,50 zł.
Przykład 12
Pani Maria spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Jej roczny dochód z działalności gospodarczej w 2019 r. wyniósł 68 000,00 zł. Rozliczała podatek na zasadach ogólnych. Prowadziła działalność przez cały 2019 rok. Zatem jej przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej wynosi:
1. Przeciętny dochód w 2019 roku wyniósł
(68 000 zł : 365) x 30 = 5 589,04 zł
2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne
5 589,04 zł x 0,5 = 2794,52 zł
3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Pani Marii za 2019 rok jest wyższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia w roku 2020, które wynosi 780,00 zł oraz niższa niż kwota 3136,20 zł, która stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w 2020 roku.
Pani Maria będzie opłacała składki od podstawy 2797,52 zł
Przykład 13
Pani Agata spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Jej roczny dochód z działalności gospodarczej w 2019 r. wyniósł 70 000,00 zł. Prowadziła działalność przez 273 dni, ponieważ od 01.06.2019 do 31.08.2019 zawiesiła działalność. Dochody opodatkowuje podatkiem liniowym.
1. Przeciętny dochód w 2019 roku wyniósł
(70 000,00 zł : 273) x 30 = 7 692,31 zł
2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne
7 692,31 zł x 0,5 = 3846,16 zł
3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Pani Agaty za 2019 rok jest wyższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia w roku 2020, które wynosi 780,00 zł, ale również wyższa niż kwota 3136,20 zł, która stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w 2020 roku.
Pani Agata będzie opłacała składki społeczne od kwoty 3 136,20 zł, czyli 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w 2020 roku.
Przykład 14
Pan Maciej w 2019 prowadził działalność przez 334 dni (na jeden miesiąc zawiesił działalność) oraz opłacał podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a jego przychody z tego tytułu wyniosły 34 000,00 zł. Roczny dochód Pana Macieja z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej za 2019 rok wyniósł:
34 000 zł x 0,5 = 17 000 zł
1. Przeciętny dochód w 2019 roku wyniósł
( 17 000 zł : 334) x 30 = 1 526,95 zł
2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne:
1 526,95 zł x 0,5 = 763,48 zł
3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Pana Macieja za 2019 rok jest niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia w roku 2020, które wynosi 780,00 zł oraz niższa niż kwota 3136,20 zł, która stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w 2020 roku.
Zatem Pa Maciej będzie opłacał składki na ubezpieczenie społeczne od podstawy w wysokości 780,00 zł (30% minimalnego wynagrodzenia w roku 2020)
Przykład 15
Pan Michał w 2019 prowadził działalność cały rok oraz opłacał podatek dochodowy na zasadach ogólnych, a jego przychody wyniosły 90 000 zł. W 2019 roku Pan Michał uruchomił nową linię produkcyjną oraz zatrudnił kilku nowych pracowników z tego powodu w 2019 roku Pan Michał wykazał stratę z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 12 500 zł z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej za 2019 rok wyniósł:
W tym przypadku nie ma możliwości ustalić podstawy wymiaru składek. Pan Michał spełnia warunki objęcia programem zatem podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Pana Michała za 2020 rok będzie wynosiła 780 zł czyli 30% minimalnego wynagrodzenia w roku 2020.
Przedsiębiorca, który spełnia warunki opłacania składek społecznych na warunkach programu „mały ZUS plus” powinien zgłosić się do zakładu ubezpieczeń społecznym z odpowiednim kodem. W tym celu musi wyrejestrować się na formularzu ZUS ZWUA z dotychczasowym kodem tytułu ubezpieczenia, jeśli podlegał wcześniejszym ubezpieczeniom społecznym, a następnie musi zarejestrować się na formularzu ZUS ZUA z kodem właściwym dla przedsiębiorcy korzystającego z „ małego ZUS plus”.
Zarejestrowanie zależy od tego, czy działalność jest kontynuowana, czy jest nowo założoną działalnością:
1. W przypadku przedsiębiorców, którzy już prowadzili działalność w roku 2019 i w styczniu 2020 roku nie korzystali z „małego ZUS” i spełniają warunki w lutym 2020 programu „mały ZUS plus”
* Wyrejestrowanie z ubezpieczeń społecznych następuje na:
– formularz ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10 lub 05 12 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy), jeśli na dzień 31 stycznia 2020 roku podlegało się ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej,
– formularz ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70 lub 05 72 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy), jeśli na dzień 31 stycznia 2020 r. zakończy się okres 24 miesięcy korzystania z „preferencyjnych składek”
* Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych „Mały ZUS plus”
– formularz ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90 lub 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy) w terminie najpóźniej do dnia 02.03.2020 ( przepisy stanowią ,że zgłoszenie powinno nastąpić do końca miesiąca lutego 2020 jednakże 29 luty 2020 przypada w sobotę zatem ostateczny termin przypada na pierwszy dzień pracujący po dniu wolnym zatem w poniedziałek 02.03.2020)
2. W przypadku przedsiębiorców, którzy już prowadzili działalność w roku 2019 i w styczniu 2020 roku korzystali z „małego ZUS”
– Przedsiębiorcy jeśli korzystali z „małego ZUS” w styczniu 2020 roku i nadal chcą korzystać z „małej ZUS plus” nie mają obowiązku składania żadnych dokumentów zgłoszeniowych.
3. W przypadku przedsiębiorców, którzy w lutym 2020 r. rozpoczęli lub wznowili prowadzenie działalności gospodarczej, którą prowadzili w 2019 r. (przynajmniej przez 60 dni) powinni dokonać zgłoszenie na formularzu ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90, 05 92 w terminie najpóźniej do dnia 02.03.2020.
W przypadku osób, które rozpoczną lub wznowią działalność po 22 lutym 2020 r. (przez co do końca miesiąca zostanie mniej niż 7 dni), zgłoszenie do ubezpieczeń składają w terminie 7 dni liczonymi od daty rozpoczęcia/wznowienia działalności, czyli najpóźniej do dnia 03.03.2020.
4. Przedsiębiorcy, którzy rozpoczną lub wznowią działalność gospodarczą później niż w lutym 2020 r. powinni dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy). Dokument ten musi zostać przekazany w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia prowadzenia działalności gospodarczej lub wznowienia działalności gospodarczej.
5. Przedsiębiorcy, którzy będą mogli skorzystać z programu „mały ZUS plus” później niż w lutym 2020 r. powinni przekazać do ZUS:
* Dokumenty wyrejestrowujące z ubezpieczeń społecznych na:
- formularzu ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10 lub 05 12 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy), jeśli podlegali ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystali z „małego ZUS plus” (np. z powodu zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy) ,
- formularzu ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70 lub 05 72 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy), jeśli skończyli okres 24 miesięcy korzystania z „preferencyjnych składek”,
* Dokumenty zgłoszeniowe do ubezpieczeń społecznych „Mały ZUS plus” na:
- formularzu ZUS ZUA rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).
UWAGA!: Dokument ZUS ZWUA i ZUS ZUA należy złożyć w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia, w którym spełniane zostaną warunki „małego ZUS plus”. Termin 7 dni nie może zostać przekroczony, a jego niedotrzymanie oznaczać będzie automatycznie rezygnację z programu „mały ZUS plus”.
Przykład 16
Pan Adam prowadzi od 2016 r. działalność gospodarczą i osiągnął przychód w wysokości 80 000 zł. Jego przychody z działalności w 2019 r. był wyższy niż obowiązujący limit przewidziany na mały ZUS, nie mógł skorzystać w styczniu 2020 r. z „małego ZUS”. Od 1 lutego 2020 r. spełnia jednak wszystkie warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Pan Adam powinien wyrejestrować się z ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 10 (nie jest rencistą) i zgłosić się do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 90. Aby zachować termin dokumenty te powinien przekazać do ZUS najpóźniej 2 marca 2020 r.
Przykład 17
Pani Agnieszka wznowiła działalność gospodarczą 25 lutego 2020 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Pani Agnieszka powinna przekazać zgłoszenie ZUS ZUA do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego najpóźniej do 3 marca 2020 r.
Przykład 18
Pan Marian jest rencistą. Zawiesił działalność gospodarczą od 1 lipca 2019 r. do 30 czerwca 2020 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. W tym celu musi najpóźniej 8 lipca 2020 r. przekazać ZUS ZUA wskazując datę obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 lipca 2020 roku, z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 92.
Przykład 19
Pani Katarzyna prowadzi działalność gospodarczą i do dnia 31.05.2020 opłacała składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 czerwca spełnia warunki programu „mały ZUS plus”. W celu skorzystania z tego programu powinna w terminie do 08.06.2020 wyrejestrować się na formularzu ZUS ZWUA z kodem 05 70 i zarejestrować się na formularzu ZUS ZUA z kodem 05 90.
Przykład 20
Pani Agnieszka jest od 1 września 2019 na zasiłku macierzyńskim. W okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą i osiągnęła przychód wysokości 80 000 zł. W okresie od 1 stycznia 2019 do 31 sierpnia 2019 roku opłacała pełne składki ZUS natomiast od 1 września 2019 opłaca tylko ubezpieczenie zdrowotne. Nie ma zawieszonej działalności. Po okresie urlopu macierzyńskiego 1 września 2020 będzie chciała wrócić do pracy. Pani Agnieszka, aby móc skorzystać w trakcie roku z programu „ mały ZUS plus”, do 02.03.2020 będzie musiała wyrejestrować się drukiem ZUS ZWUA z kodem 05 10 z ubezpieczenia zdrowotnego i zarejestrować się na „mały ZUS plus” do ubezpieczenia zdrowotnego drukiem ZUS ZZA z kodem 05 90. Będzie nadal opłacała tylko ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast po ustaniu zasiłku macierzyńskiego- od 1 września 2020 roku- będzie musiała opłacać również składki społeczne. Będzie miała 7 dni na wyrejestrowanie się z na druku ZUS ZWUA z kodem 05 90 i ponowne zarejestrowanie tym razem również na ubezpieczenie społeczne na druku ZUS ZUA z kodem 05 90.
Do obowiązków informacyjnych należą:
przekazywanie w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informacji o rocznym przychodzie, rocznym dochodzie oraz formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz podstawie wymiaru składek (ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II),
obowiązek przedstawienia na żądanie dokumentów potwierdzających zastosowane przez przedsiębiorców w poprzednim roku kalendarzowym formy opodatkowania, wysokość rocznego przychodu i rocznego dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania. W przypadku uchylania się od tego obowiązku Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustali podstawę wymiaru składek w wysokości 60% za wszystkie miesiące danego roku.
Przedsiębiorcy korzystający z „małego ZUS” w styczniu 2020 r. którzy przekazali ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II za miesiąc styczeń 2020, również podlegają obowiązkowi przekazania dokumentów w związku korzystaniem z „małego ZUS plus”. W takim przypadku w roku 2020 r. obowiązują dwie podstawy wymiaru składek:
- jedna ustalona na okres styczeń 2020 r.
- druga ustalona na okres od lutego do grudnia 2020 r.
Przykład 21
Pan Marcin prowadzi działalność gospodarczą od 1 stycznia 2010 r. W 2019 r. spełniał warunki i korzystał z ulgi „mały ZUS”. W styczniu 2020 r. również spełnia warunki do skorzystania z tej ulgi. Za styczeń 2020 r. składa dokument ZUS DRA cz. II (w komplecie z ZUS DRA), w którym wykaże informację o rocznym przychodzie uzyskanym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w 2019 r., oraz o najniższej podstawie wymiaru składek na styczeń 2020 r.
Od 1 lutego będzie spełniał również warunki do skorzystania z ulgi „mały ZUS plus”. W 2019 r. rozliczał podatek na zasadach ogólnych. Pan Marcin jest zobowiązany do złożenia za miesiąc luty 2020 r. dokumentu ZUS DRA cz. II (wraz z ZUS DRA), w którym wykaże: informację o formie opodatkowania w roku 2019, kwotę rocznego przychodu, rocznego dochodu uzyskanych w 2019 r., oraz kwocie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustalonej na okres od lutego do grudnia 2020 r.
Zauważ, że…
…„Mały ZUS plus” jest prawem, a nie obowiązkiem dla przedsiębiorców. Jeśli spełniają ogólne warunki programu i nie podlegają wyłączeniom mogą ale nie muszą rejestrować się do programu. Należy jednak mieć na uwadze dwie kwestie. Nie przystąpienie do programu w przewidzianych terminach (omówione wyżej) lub rezygnacja z programu, do którego się wcześniej przystąpiło skutkować będzie brakiem prawa ponownej rejestracji w ciągu tego roku kalendarzowego. Zatem decyzje te powinny być zawsze dobrze przemyślane.
Przykład 22
Pani Barbara (nie ma przyznanej renty) korzystała z „małego ZUS plus” od 1 lutego 2020 r. W lipcu 2020 r. postanowiła zrezygnować z tego uprawnienia, ale nadal prowadzić działalność. Powinna wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90 od 1 lipca 2020 r. i zgłosić się od tej samej daty do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się 05 10.
Podsumowanie
„Mały ZUS plus” jest dobrym programem obniżającym składki na ubezpieczenia społeczne dla małych przedsiębiorców. Zwiększenie przychodu, który umożliwia skorzystanie z programu do 120 000 zł znacznie rozszerzyło krąg osób uprawnionych. Mankamentem tego programu jest jego ograniczenie czasowe, które wynosi 36 miesięcy w 60 miesięcznym okresie prowadzenia działalności. Dla małych przedsiębiorców ten okres da z pewnością pewne wytchnienie. Jednakże powrót do stawek w normalnych wysokościach po 36 miesiącach przy niezmienionej sytuacji finansowej firmy ponownie spowodować może problemy finansowe przedsiębiorców.
Drugą kwestią jest również kwota limitu uprawniająca do „małego ZUS plus”. W 2020 roku jest ona na poziomie 120 000 zł i na tą chwilę nie wiadomo, czy limit ten będzie waloryzowany. Jeżeli kwota będzie stała to z każdym kolejnym rokiem działania programu zmniejszać się będzie ilość osób uprawnionych do jego przystąpienia.
– dyplomowana księgowa oraz wykładowca Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, od 2005 lat związana z księgowością zdobywając doświadczenie w doradczej firmie TPA Poland oraz podnosząc swoje kwalifikacje w zakresie rachunkowości i podatków, ostatecznie od 2010 roku współwłaścicielka rodzinnej firmy Biuro Rachunkowe Dylawerska S.C., prywatnie miłośniczka podróży, mama Ani i Janka.
Stronę jej biura znajdziecie pod tym linkiem
Więcej artykułów z zakresu Księgowości i Podatków znajdziesz TUTAJ
Masz pytania do naszego Eksperta z zakresu księgowości i prowadzenia własnej działalności? Zapraszamy do napisania ich do nas na kontakt@dookolapracy.pl
Co jakiś czas na naszym portalu opublikujemy na nie odpowiedzi!